ΙΣΤΟΡΙΑ: ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΣΚΟΤΙΝΑΣ (γ)

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ

 

 

 

Η ΣΚΟΤΙΝΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΕΙ από Αντιχάσια στον Όλυμπο. Σ' ένα χειρόγραφο της μονής Σπαρμού, που χρονολογείται από το 1602 έως 1978, μνημονεύεται το νέο χωριό Σκοτίνα Ολύμπου για κάποιους αφιερωτές στη

 

Μονή. Στο βιβλίο του Ευάγγελου Σκουβαρά, που εκδόθηκε μέσω της Ακαδημίας Αθηνών το έτος 1967 για την περιγραφή και ιστορία της Μονής Ολυμπιώτισσας Ελασσόνας, βλέπουμε στις σελίδες 166, 176, 245 και 252 να μνημονεύεται το χωριό Σκοτίνα Ολύμπου τόσο για τους αφιερωτές της, όσο και για τον πατριάρχη Καλλίνικο.

Ο πατριάρχης Καλλίνικος γεννήθηκε στη Σκοτίνα και σε νεαρή ηλικία είχε ενταχθεί στη μοναχική αδελφότητα της Ολυμπιώτισσας. Συγκεκριμένα, στη σελίδα 252 του βιβλίου που αναφέρουμε, η Σκοτίνα μνημονεύεται σε λίστα με άλλα αξιόλογα χωριά. Αυτό το κείμενο αποτελεί χειρόγραφο του έτους 1709 της Μονής Σπαρμού. Στη σελίδα 176 του βιβλίου, η Σκοτίνα μνημονεύεται ως Σκουτίνα. Όπως, δηλαδή, την πρόφεραν οι Σκοτινιώτες. 

            Αν συγκρίνουμε τις Προθέσεις των Μονών Βαρλαάμ, που αναφέρονται στη Σκουτίνα των Αντιχασίων το έτος 1613, και του Σπαρμού, που αναφέρονται στη Σκοτίνα Ολύμπου το έτος 1709, βλέπουμε ότι μεσολαβεί όλη σχεδόν η περίοδος του 17ου αιώνα, περίοδος μετανάστευσης. Για την ενίσχυση αυτής της άποψης συνηγορούν και 

 

άλλες αξιόλογες πηγές, Αυτές πάρθηκαν από την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (Εκδοτική Αθηνών-ΑΕ).

      α. Ένας από τους βασικότερους παράγοντες μείωσης ή μετανάστευσης πληθυσμών του 17ου αιώνα είναι η συχνότητα επιδημικών ασθενειών. Με ιδιαίτερη ένταση στη Θεσσαλία εμφανίστηκε η επιδημία του 1667- 68 (σελ,  154 τ,  ΙΑ').

 

           β. Η επιδείνωση των κλιματολογικών συνθηκών, ήταν μια άλλη αιτία, που, πιθανώς εξανάγκαζε τους Μετσοβίτες να οδηγηθούν στα μέρη των Αντιχασίων και να παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά τις χειμερινές περιόδους, στα χειμαδιά της Σκουτίνας (σελ, 153, τ, ΙΑ'). Η παραμονή των Μετσοβιτών στα χειμαδιά της Σκουτίνας σίγουρα προκαλούσε έριδες μεταξύ των Μετσοβιτών και Σκουτινιωτών, με αποτέλεσμα τη φυγή των δεύτερων.

 

             γ.  Εκείνο, όμως, που πρέπει να ερευνηθεί βαθιά, είναι το περίεργο γεγονός της κατοχής της εγκαταλειμμένης γης όχι από κάτοικους γειτονικών χωριών, αλλά από Μετσοβίτες. Από τα μέσα του 15ου αιώνα οι βλαχόφωνοι κάτοικοι της οροσειράς της Πίνδου, που υποτάχθηκαν στον Μουράτ Β', εξασφάλισαν διάφορα προνόμια, τα οποία, μάλιστα, για τους Μετσοβίτες αυξήθηκαν το έτος 1659 επί της βασιλείας του Μεχμέτ Δ'. Αυτό συνέβη, επειδή οι Μετσοβίτες από παλιά διευκόλυναν το πέρασμα των τουρκικών στρατευμάτων στα στενά του Μετσόβου (σελ, 152, τ, Γ'). Έτσι φαίνεται, πως τα προνόμια αυτά τους έκαναν κυριάρχους των βοσκοτόπων της περιοχής Σκουτίνας με αποτέλεσμα να εξαναγκάσουν τους Σκουτινιώτες σε μετανάστευση σε άλλα μέρη, ανατολικότερα, που θα ήταν μακρινά μέρη για τους Μετσοβίτες.