ΨΑΛΤΙΚΑ ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ (δεκαετία 1947-57)
Στις 25 Νοεμβρίου η Κατερίνη
γιορτάζει την πολιούχο Αγία Αικατερίνη. Βρίσκω την ευκαιρία να αφιερώσω με πολύ σεβασμό το παρόν αναλόγιο στους παλιούς ψάλτες της Κατερίνης και συγκεκριμένα της περιόδου 1947-57. Αυτοί ήταν τα πρώτα μου ακούσματα.
1. ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Ιωάννης. Πρωτοψάλτης στον κεντρικό ιερό ναό Θείας Αναλήψεως. Κατάγονταν από ένα χωριό (δυτικά της Θεσσαλονίκης). Μαθήτευσε στον άρχοντα πρωτοψάλτη Αθανάσιο Καραμάνη. Στο αριστερό αναλόγιο έψελνε ο Ιωάννης Παπαδιδασκάλου, γιος ιερέα από το Καταφύγιο Κοζάνης.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ. Κοντά του και για ένα δίμηνο παρακολούθησα μαθήματα παρασημαντικής. Κατέβαινα από Καταφυγιώτικα (άκρο δυτικά της πόλης) για να πάω στο σπίτι του (στροφή προς Σ. Σταθμό (άκρο ανατολικά), απέναντι από την παλιά νομαρχία). Σπίτι απλό νοικοκυράτο, ανάμεσα σε τριανταφυλλιές. Στην αρχή «μπήκα» στο Αναστασιματάριο στον πρώτο ήχο (παραλλαγή και μέλος) (*). Έκτοτε αυτοδίδακτος.
----------
* Συμμαθητή είχα τον Γιώργο Λαζαρίδη, μετέπειτα άρχοντα πρωτοψάλτη του ιερού ναού Αγίου Γεωργίου Νεαπόλεως Θεσσαλονίκης. «Έφυγε» νωρίς (ας είναι η μνήμη του αιωνία).
2. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ Μαργαρίτης. Πρωτοψάλτης ι. ν. Αγίας Παρασκευής (*). Γόνος ιερατικής οικογενείας με καταγωγή την παλιά Περίσταση Κωνταντινούπολης. Αυθεντία στο ψάλσιμο (**). Βοηθούς είχε τους: α) Γιώργο Γαργαγέτα, β) Γιώργο Σιδηρόπουλο, γ) Απόστολο Ηλιάδη και άλλους. Λαμπαδάριος ήταν ο θεολόγος καθηγητής Παναγιώτης Τανιμανίδης και μετά από αυτόν ο Γιώργος Γαργαγέτας.
----------
* Ο αγαπητός φίλος και εκλεκτός συνάδερφος Γιώργος Γαργαγέτας με πληροφορεί (5.11.20) ότι ο Μαργαρίτης, πριν έρθει στην Αγία Παρασκευή, είχε προσληφθεί στην Ανάληψη. Πρώτα έπρεπε να τον ακούσει ο «λόγιος ιεράρχης» αείμνηστος Μητροπολίτης Κίτρους Κωνσταντίνος Κοϊδάκης (1876-1954).
** Μαθητής Γυμνασίου. Από τα χαράματα έπιανα θέση σε στασίδι πίσω από τον Μαργαρίτη. Για πρώτη φορά είδα μουσικά κείμενα. Σκέφτηκα: «αυτοί κέρατα έχουν; Δε γίνεται. Θα τα μάθω κι εγώ».
3. ΤΣΑΧΑΛΙΝΑΣ Κωνσταντίνος. Πρωτοψάλτης Αγίας τριάδας. Στο αναλόγιο βοηθούσαν τα παιδιά του (Δημήτρης, Αντώνης, Θανάσης) και άλλα γειτονόπουλα. Πλούσιος σε θεωρητική κατάρτιση της βυζαντινής μουσικής*. Συνεργάσιμος με ευγενή συμπεριφορά προς επισκέπτες συναδέλφους, (όπως π.χ. συνέβη με τους Θρ. Στανίτσα και αδερφούς Κακουλίδη Νίκο και Γιώργο). Λαμπαδάριος τότε ήταν ο αξιόλογος Αλέκος Παπαβασιλείου.
----------
* Σε τηλεφωνική επικοινωνία (26.3.20) ο Θανάσης, γιος του Κ. Τσαχαλίνα, διευκρινίζει: «ο πατέρας θεωρία έμαθε από τον παππού Αθανάσιο Τσαχαλίνα, ψάλτη στο Λιβάδι Ολύμπου. Το 1932 κατεβαίνει από το Λιβάδι στην Κατερίνη. Στην αρχή ψάλλει στην Ανάληψη και στη συνέχεια για πολλά χρόνια στην Αγία Τριάδα».
ΕΚΤΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΟΥ: Ο αείμνηστος συνομήλικός μου Μίμης (Δημήτρης) Σιάνος, ήταν αξιόλογος καλλιτέχνης-ψάλτης, ερασιτέχνης. Του αφιερώνω δυο περιστατικά: α) Η εκκλησιαστική επιτροπή της Παντάνασσας (εφημέριος Απόστολος Καλιαμπός) τον καλεί να ψάλει «επ’ αμοιβή». Ο Μίμης αρνείται γιατί δεν του άρεσε να συνοδεύει κηδείες. (Υπόψη ότι η νεκρική πομπή για Αγία Αικατερίνη περνούσε από το κέντρο της πόλης και ο Μίμης ντρεπότανε). β) Με τον Μίμη στα τέλη του Δεκέμβρη του 1956 ξεκινάμε με τρένο για το κέντρο βασικής εκπαίδευσης (Πελοπόννησος). Οι επιβάτες του βαγονιού δεν ένιωσαν κόπωση γιατί ο Μίμης έψαλλε εύχαρις. Η χαρά φούντωσε όταν «έπιασε» τις αργές Καταβασίες των Χριστουγέννων.
Σημείωση. πηγή φωτογραφίας: διαδίκτυο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου