Τετάρτη 24 Ιουνίου 2020

ΤΕΧΝΗ: Οργανοπαίχτες (2)



 
Όσα μου φέρνει η μνήμη και από όσα πληροφορούμαι, η Σκοτίνα ανέδειξε αρκετούς και ικανούς λαϊκούς οργανοπαίχτες διαχρονικά. Άλλοι στο κλαρίνο, άλλοι στο βιολί, λαούτο κλπ. Κορυφαίος δεξιοτέχνης στο είδος θεωρείται  ο πατριώτης Μανόλης Παπαγεωργίου, ξακουστός ανά το πανελλήνιο (και όχι μόνο). 

ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: η φωτογραφία του αντρόγυνου αφιερώνεται (αντιπροσωπευτικά) στη γυναίκα του κάθε καλλιτέχνη. Αυτή δεν είναι αμέτοχη της πολιτιστικής προσπάθειας του άντρα της. (Εδώ η Ευδοξία Γερομιχαλού (1917-2005), σύζυγος του Μανόλη Παπαγεωργίου). 
Στη συνέχεια καταγράφονται ονόματα οργανοπαιχτών με απόλυτη αλφαβητική σειρά. (Σημ. Ενδεχομένη παράλειψη κάποιου, θα διορθωθεί πάραυτα).

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ, από Π και εξής.
----------
Σημείωση: δεν έχουν φωτογραφίες: α) Πινακάς Ηλίας του Βασίλη, κλαρίνο, εγγονός του Ηλία (*), β) ο αείμνηστος Χρήστος Τράντας, λαούτο (τζαμπράς).
-----------
* Στα 17 πεθαίνει από τροχαίο. Θυμάμαι το ταξίδι που κάναμε σε χωριό της Ηπείρου για συγγενικό γάμο. Εκεί είδα την καλλιτεχνική του ικανότητα στο κλαρίνο.




Παπαγεωργίου Μανόλης του Βασιλείου
(1917-89), ο "βασιλιάς" του κλαρίνου! (*).








Πινακάς Βασίλειος του Δημητρίου, κλαρίνο.

Τον θυμάμαι στη δεκαετία του 1940. Μέναμε στην ίδια 
κάτω γειτονιά (Άνω Σκοτίνα). Τραγουδούσαμε 
ακολουθώντας τον "χαβά" του κλαρίνου. Στον αντίλαλο 
συμμετείχαν λαγκαδιές και ράχες! 
"Έφυγε" στα 72.

 





Πινακάς Γιώργος του Βασιλείου, το αηδόνι της Θεσσαλίας!
 Δίνει αίγλη στην περιοχή με το πρώτο ξεκίνημα:

"βγήκα ψηλά στον Όλυμπο κι΄ αγνάντεψα τριγύρω"





 Πινακάς Ηλίας του Βασιλείου (1933-2007). 
Ήρεμος στο κλαρίνο, όπως γενικά
και ο χαρακτήρας του.









Πινακάς Τάσος του Βασιλείου. 
Κεφάτος στο κλαρίνο.
"έφυγε" νέος (παλικάρι στα 46)!







Σκρέτας Θωμάς του Αποστόλου, λαούτο.




Τσιαπάρης Μανόλης του Γεωργίου, ο ακάματος 
κλαρινήστας. Τεχνίτης στα κλειδιά του κλαρίνου
και σ' αυτά της συμπεριφοράς και ήθους!








Τσιαπάρης Μιχάλης του Γεωργίου. Με το τουμπερλέκι

συνοδεύει το κλαρίνο του αδερφού του, όπου χρειαστεί.






----------
ΕΙΚΟΝΕΣ:

* Η φράση "βασιλιάς του κλαρίνου" 
ανήκει στην τραγουδίστρια Νίτσα 
Τσίτρα, όταν στις 1.10.10 της ζήτησα
πληροφορίες για τον Μανόλη.


                                                   Ο Μανόλης σε πανηγύρι


                                       Ο Ηλίας σε Γάμο. Συνοδεύεται από λαούτα 
                              (Θανάσης Καλιαμπός αριστερά, Θωμάς Σκρέτας δεξιά)


                                              
                                  Θεσσαλικό συγκρότημα με την επωνυμία 
                                                "Μπαρούτας-Πινακάς").


                                                 7η Καστανογιορτή στη Σκοτίνα

















Κυριακή 21 Ιουνίου 2020

ΤΕΧΝΗ: Οργανοπαίχτες



 Όσα μου φέρνει η μνήμη και από όσα πληροφορούμαι, η Σκοτίνα ανέδειξε αρκετούς και ικανούς λαϊκούς οργανοπαίχτες (διαχρονικά). Άλλοι στο κλαρίνο, άλλοι στο βιολί, λαούτο κλπ. Κορυφαίος δεξιοτέχνης στο είδος θεωρείται  ο πατριώτης Μανόλης Παπαγεωργίου, ξακουστός ανά το πανελλήνιο (και όχι μόνο). 

ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: η φωτογραφία του αντρόγυνου αφιερώνεται (αντιπροσωπευτικά) στη γυναίκα του κάθε καλλιτέχνη. Αυτή δεν είναι αμέτοχη της πολιτιστικής προσπάθειας του άντρα της. (Εδώ η Ευαγγελία Μπιλιάγκα (1889-1979), σύζυγος του Λιόλια Αγγέλη). 

Στη συνέχεια καταγράφονται ονόματα οργανοπαιχτών με απόλυτη αλφαβητική σειρά. (Σημ. Ενδεχομένη παράλειψη κάποιου, θα διορθωθεί πάραυτα).


ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (από Α μέχρι Μ)


 





Αγγέλης Γεώργιος-Λιόλιας (1887-1957), κλαρίνο.













Γερομιχαλός Θωμάς-Σαλέας (κλαρίνο)

Πάντα πρώτος στο πανηγύρι της Παναγίας.







Δάμπλιας Ιωάννης (1887-1950), βιολί.

Παππούς μου (πατέρας της μητέρας μου Καλής).













Καλιαμπός Αθανάσιος του Διονυσίου, λαούτο.




Κουκουσάς Αντώνης (κλαρίνο)
Χρημάτισε πρόεδρος Κοινότητας Σοτίνας 
στην περίοδο1975-1979.








Μήτσιος Δ. Αθανάσιος, κλαρίνο. Το καλοκαίρι ακούμε 
το κλαρίνο στην τοποθεσία "Καστανιά" Σκοτίνας. 
Σε ώρες αθυμίας να παίζει κλαψιάρικα μοιρολόια 
και σε στιγμές ευθυμίας να το γυρίζει σε χαρούμενο συρτό.








----------
Σημείωση: δεν έχουν φωτογραφίες: α) Γεργολάς Αθανάσιος, κλαρίνο και β) Γεργολάς Λιόλιας-Γιώργος, λαούτο (τζαμπράς).

Σάββατο 13 Ιουνίου 2020

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: «Η ξένη του 1854»




          Με την εμφάνιση του Κορωνοϊού πολλοί «το ρίξανε» στη μελέτη. Σε μένα «έπεσε» το βιβλίο του Εμμανουήλ Λυκούδη (1849-1925) από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ. Φέρει τον τίτλο «η ξένη του 1854». Εκεί «περιγράφεται με δραματικό τρόπο η εξάπλωση της επιδημίας χολέρας». Φαινόμενο που θυμίζει πως ένα κακό γεννά κι άλλα. Ενδεικτικά, υπογραμμίζω μερικά από αυτά:




-(1854), αναζωπύρωση ληστείας και επιδημία χολέρας..

-Στριγγλιάρα γύφτισσα, η πρασινοκίτρινη αμαζόνα του θανάτου, η Πανδημία.

-Τριάντα χιλιάδες ψυχές είχαν τότε αι Αθήναι. Δεν έμειναν μέσα στην πόλη περισσότερες από οκτώ.

-Εβασίλευε από τότε πολυκέφαλο θεριό το ρουσφέτι.

-Σε τέτοιες φοβερές μέρες δύο διευθυνταί της Αστυνομίας…ήρθαν στα χέρια.

-Ιατροί να υβρίζουν τους διορισμένους και να γίνεται ένα ελεεινό αλληλοφάγωμα.

-Ο υπουργός των Εσωτερικών, κοντά στους πρώτους δημοτικούς ιατρούς, διορίζει άλλους οκτώ.

-Οι φαρμακοποιοί…οι ιατροί επάλευαν απάνω εις τα κορμιά των δυστυχισμένων.

-Κρούσμα εσήμαινε θάνατος.

-Όλοι εκερδοσκοπούσαν αλύπητα απάνω στη γενική δυστυχία.

-Εις ένα Υπουργείο ο υπουργός δεν εύρισκε υπάλληλο να εργασθεί.

-Τότε (υπήρχε) κομματική λύσσα.

-Ετυπώνοντο κατηγορίες κατά υπουργών (που) γδύνουν το βασανισμένο κόσμο και κερδίζουν συντροφικά.

-Μια λιτανεία έσμιγε με την άλλη…στις συνοικίες της Πλάκας. Ο θρήνος, το κλάμα και το «Κύριε ελέησον»…αντιλαλούσαν στης Ακροπόλεως τα ριζώματα.

-Το φρικτότερο ήταν η μεταφορά των νεκρών…με το κάρο.


-Νεκροφόροι: «Α! δύο είναι, κυρά; Δύο δραχμάς θα μας δώσεις.

-«Περιουσίαι εξηφανίσθησαν…,τραγικαί ακηναί διεδραματίσθησαν, όταν επάγωναν οι γονείς απροστατεύτων τέκνων. Μου τρέμει η χείρ, μου πίπτει ο κάλαμος…σύρω πυκνόν πέπλον επ΄ αυτών».

-Οργώνει απ΄ άκρη σ΄ άκρη γρια στριγγλιάρα, η λοιμική, και σπέρνει το θάνατο με τα δυο τα χέρια.

-Εκεί στην αμμουδιά ήταν ξαπλωμένο το σκυλί…αλλά ήταν νεκρό.
-Ως εκείνη τη στιγμή, είχα τη γελασμένη ιδέα ότι μονάχα ανθρώπους σβήνει και βουλιάζει σ΄ αυτό τον κόσμο η καλωσύνη.
---------- 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Παρόμοια εργασία μου, δημοσιεύθηκε από την εφημερίδα "ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ" στις 10.6.20 με τίτλο "Η Πανούκλα του 1854".
---------- 
  ΕΙΚΟΝΕΣ