ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ: «Ουργιάνα»

 

                                    Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΜΕ ΤΗΝ «ΟΥΡΓΙΑΝΑ»

          Πλάι στην εκκλησία της Παναγίας (Άνω Σκοτίνα του Κάτω Ολύμπου)  φαντάζει ο αιώνιος γέρο Πλάτανος. Ανάμεσα στις πολλές εκδηλώσεις, που συνδέονται με τον Πλάτανο, έχουμε το παιχνίδι που φέρει το όνομα «Ουργιάνα» ή  «Οργιάνα». Μιλάμε, βέβαια, για παρελθόν, όταν το χωριό έσφυζε από ζωή. 

Για τους παλιότερους η Ουργιάνα αποτελεί την καλύτερη ανάμνηση. Ήταν το πιο θεαματικό παιχνίδι, το πλέον κεφάτο, ζωηρό. Παίζονταν αποκλειστικά και μόνο «στου μπλάτανου», στον πελώριο πλάτανο, που σκιάζει την  ομώνυμη πλατεία της Άνω Σκοτίνας. Την περίοδο του Αυγούστου, τον μήνα της Παναγίας, το παιχνίδι παίζονταν συχνότερα και με ικανή συμμετοχή. Το στοιχείο που διευκόλυνε τη διαδικασία του παιχνιδιού ήταν ο ογκωδέστατος πλάτανος. Στο παιχνίδι διακρίνουμε τις ακόλουθες φάσεις:

1. ΟΜΑΔΕΣ. Τα παιδιά (συνήθως κατά το δειλινό) συγκεντρώνονταν στον Πλάτανο και σχημάτιζαν ομάδες αποτελούμενες από 5-6 παιδιά. 

2. ΛΑΧΝΟΙ. Η κάθε ομάδα έριχνε λαχνούς («κουντήλια», «τσακνούλια»). Όποιο παιδί τύχαινε να πάρει το μικρό «κοντήλι» φύλαγε την «Ουργιάνα». Δηλαδή έπαιρνε θέση στο δυτικό μέρος του πλάτανου. Η ομάδα με τα υπόλοιπα παιδιά έπαιρνε θέση στην ανατολική πλευρά. Η ομάδα δεν έβλεπε τον «φύλακα», ούτε αυτός τα μέλη της ομάδας.

3. ΤΡΕΞΙΜΟ. Όταν, πια, επικρατούσε απόλυτη ηρεμία, ο «φύλακας» φώναζε  δυνατά και η ομάδα αποκρίνονταν αναλόγως. Δηλαδή ακούγονταν η παρακάτω στιχομυθία μεταξύ «φύλακα» και ομάδας:

-ουργιάνα

-ω

-Αλέκο

-ω

-Κατσιβαλέτο

-ω

-από ποια μεριά;

                        -Απού τ’ Λιφτουκαρυά (ή Παντιλέμηνου)

          Η απάντηση  «απ’ τ’ Λιφτουκαρυά» σήμαινε πως η ομάδα θα έτρεχε προς τα δεξιά, δηλαδή προς τον προσανατολισμό της Λεπτοκαρυάς και ο φύλακας ακολουθούσε προσπαθώντας να επισημάνει το τελευταίο πρόσωπο της ομάδας. Το ακουμπούσε και το πρόσωπο «έχανε». Αφού «έχανε» υποχρεώνονταν να «φυλάξει» την Ουργιάνα. Το ίδιο γινότανε αν το τρέξιμο γινότανε προς την πλευρά του χωριού Παντελεήμονα (δεξιά).   

---------

Σημείωση. Με την εγκατάλειψη του χωριού (1947) παύει η εμφάνιση της Ουργιάνας. Παρουσιάζεται μόνο σποραδικά σε μερικές γειτονιές κι όταν αυτό είναι εφικτό, βολικό. Θυμάμαι, μετά τον επαναπατρισμό χρησιμοποιούσαμε το καφενείο του Δημητρού Παπαγεωργίου στη «Βασίλα» γιατί ο χώρος για τρέξιμο γύρω από το καφενείο ήταν ελεύθερος. Επίσης, κάτοικος της περιοχής «Γαβρί» μου έλεγε ότι στις αρχές του επαναπατρισμού, δηλαδή στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950, τα παιδιά παίζανε γύρω από την εκκλησία «Αγία Τριάδα». Αυτό, όμως, δε βάσταξε πολύ. Ο λόγος απλός: στον Πλάτανο «τς Απαλνής» (Σκοτίνας) σε ρουφούσε το μεράκι.