ΕΜΦΥΛΙΟΣ: Σοφία Μήτσιου-Στύλου

 Ο ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

 

 

 

Η Σοφία Μήτσιου, σύζυγος του Γιάννη Στύλου μου δίνει συνέντευξη στις 17 Αυγούστου του 2003. Η δάθεση είναι θετική και χαρούμενη (όπως συμβαίνει με όλους τους συμπατριώτες (συνομιλητές), τους οποίους ευγνωμόνως ευχαριστώ). Δραματική είναι η περιγραφή της Σοφίας. Αφορά τον τραυματισμό του άντρα της Γιάννη στα χρόνια του Εμφυλίου με συνέπεια τα πολλά οικογενειακά βάσανα.

ΤΟΠΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ: Οι αντάρτις ήρθαν μια βραδυά κι μι χτυπούν μπόρτα, 'π' του παραθύρ'. Είχα τ' Λέγκου τς Χρυσούλας, είχα κι Γκαλούδα. Πάλι 'π' ν' αδιρφή μ'. Μι χτυπούν του τζιάμ, κάνου έτσια: «Τι θέλτι, πιδιά; Δεν έχου τίπουτα. Άλλου απού κρουμμύδια, δεν έχου».

               Ήρθαν, πήραν καναμπόσα κρουμμύδια.

               -Πού είντους ι άντρας σ;

              -Ι άντραζ μ', τραματίσκι. Μι τς αντάρδις τραματίσκι. 'Που νάρκα. Κι είντους στου μισουκουμείου, στ' Λάρσα. Ούδι ξέρου, ούδι πήγα.

Ήταν νύχτα. Ιγώ φουβούμαν να μη μι πάρν τα κουρίτσια.

              Έφυγαν. Πήραν τα κρουμμύδια, έφυγαν.

-Πού τραματίσκι, μι λέν.

          -Στου Γιρτών', λέου 'γώ. Πού ήξιρνα. Οι Καπιταίοι μ' είπαν ότι τραματίσκι. Πιρνάει η Χρυσούλα η Καπέτα, αυτή τ' Μίχου τ' Καραλή, τ' Καπέτα κουρίτσ' κι μι λέ':

      -Τραματίσκι ι Γιάντζ.

      -Πού, αρά. Ιγώ τουν έχου για του μιρουκάματου.

      -Μπα, τραματίσκι.

    Μιτά απού 8-10 μέρις διάβασαν φημιρίδα: "Ι Γιάντζ ι Στύλους τραματίσκι. Ι τάδι σκουτουμένους, ι τάδι τραματζμένους. Κατέφκαν σ' τ' Σαλουνίκ'. Του πουδάρ' ήταν στου γκάλαθου. Τουν έκουψαν του πουδάρ' απού δω ψηλά. 

Κι πέρασα πουλλή τιμουρία ιγώ. Κι τα πιδιά μ' κι 'γώ. Σχουλειό πήγαν στ΄Λιφτουκαρυά. Δάσκαλους καλός, Θουμά Μπίζμπα τουν ήλιγαν.

Φτώχεια μι του καλάμ'.

                                               

ΚΟΙΝΗ: Μια βραδιά έρχονται οι αντάρτες και χτυπούν την πόρτα του σπιτιού μου. Εντωμεταξύ έτυχε να παραβρίσκονται στο σπίτι μου οι ανιψιές μου Ελένη και Καλούδα, παιδιά της αδερφής μου Χρυσούλας (Καλιαμπού). Βγαίνω εγώ στο παράθυρο. Ύστερα βαράνε το τζάμι. Εμφανίζομαι εγώ και τους κάνω νεύμα: «Τι ζητάτε, παιδιά; Εγώ δεν έχω τίποτα. Άλλο από κρεμμύδια, δεν έχω τίποτα άλλο».

     -Πού βρίσκεται ο άντρας σου;

     -Ο άντρας μου τραυματίστηκε. Με τους αντάρτες, από νάρκη και τώρα βρίσκεται στο νοσοκομείο, στη Λάρισα. Λεπτομέρειες δε γνωρίζω. Ούτε τον επισκέφτηκα.

     -Α, όχι. Ήταν νύχτα. Εγώ έτρεμα μήπως μου πάρουν τα κορίτσια.

      Φύγανε. Πήραν τα κρεμμύδια και φύγανε.

      -Σε ποιο μέρος τραυματίστηκε; Μου λένε.

      -Στη Γιρτώνη, τους απαντώ. Πού να ξέρω. Οι Καπεταίοι με πληροφόρησαν ότι τραυματίστηκε. Πέρασε η Χρυσούλα του Καπέτα, γυναίκα του Μίχου Καραλή, κόρη του Καπέτα, και μου λέει:

      -Τραυματίστηκε ο Γιάννης.

      -Πού, μωρέ, εγώ ξέρω ότι είναι στο μεροκάματο.

      -Όχι, τραυματίστηκε.

            Η επέμβαση για κόψιμο του ποδιού έγινε ύστερα από 8-10 μέρες.             

        -Διότι το γεγονός το πληροφορήθηκαν από τις εφημερίδες. «Ο Γιάννης ο Στύλος τραυματίστηκε. Ο τάδε είναι σκοτωμένος, ο τάδε τραυματισμένος. Πήγαν στη Θεσσαλονίκη. Το ποδάρι κόπηκε, πετάχτηκε στον κάλαθο. Το πετάξανε στο πηγάδι. Του κόψανε το πόδι στο μηρό, πολύ ψηλά.

Πάντως πέρασα άσχημες μέρες εγώ. Και τα παιδιά μου και εγώ προσωπικά. Τα παιδιά μου φοίτησαν στο σχολείο της Λεπτοκαρυάς. Είχαν καλό δάσκαλο. Τον λέγανε Θωμά Μπίσμπα.

      Φτώχεια, Γιάννη. Καθώς λένε «φτώχεια με το καλάμι» (καταραμένη).  

 

 

ΑΜΕΣΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΥΛΟΣ. Του Αθανασίου και Φανιώς Γερομιχαλού.

Αδέρφια: Γιώργος, Θωμάς (Ντανός), Αγλαΐτσα.

 

ΣΟΦΙΑ ΜΗΤΣΙΟΥ. Του Νικολάου και "Λένους τ’ Ντήμ’».

Αδέρφια: Αθανάσιος, Χρυσούλα, Ουρανία, Διονύσης.

 

 

 

Οι γονείς της Σοφίας:

Νικόλαος Μήτσιος και Ελένη (Λένου), 

το γένος Δήμου-Νικολού.