Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2023

ΕΘΙΜΑ: Η ΤΣΙΑΓΚΑΛΑ ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΣΚΟΤΙΝΑ (προπολεμικά)



    
 

ΑΝΩ ΣΚΟΤΙΝΑ:  Από ακούσματα συμπατριωτών, το κάψιμο της Τσιαγκάλας γινόταν, κυρίως, α) στην "απαλνή" γειτονιά (αυλή τς Στύλινας) και β) στην "ακατνή" γειτονιά (αυλή τς Τράντινας). Για τη δεύτερη περίπτωση διατηρώ αμυδρά την προσωπική εμπειρία. Ο κόσμος επαινούσε τους πρωτεργάτες της Τσιαγκάλας με το ντόπιο τραγούδι:


Τσιαγκάλα μ' ποιος, τσιαγκάλα μ' ποιος σι στόλισι

κι είσι στουλισμένη τσιαγκάλα μου καημένη.

 

Η μάνα μου, η μάνα μου μι στόλισι

κι ι δόλιους ι αδιρφός μου, κι ι δόλιους ι αδιρφός μου.

 

 

Πρώτους εινί (είναι) πρώτους εινί ι Καλιαμπός

(Θωμάς Καλιαμπός του Αθανασίου)

 

 

 

Κι δεύτιρους ι Τράντας, κι δεύτιρους ι Τράντας

(Τράντας Γεώργιος του Ιωάννη, τζ Γιαννούλινας, θύμα της        Αλβανίας)


Τρίτους εινί, τρίτους εινί ι Γιώρς τ' Χασιώτ'

 

 

(Χασιώτης Γεώργιος του Χρήστου).

 


 

 

 


 

κι τέταρτους Μπιλιάγκας, κι τέταρτους Μπιλιάγκας

(Μπιλιάγκας Γεώργιος του Γρηγορίου).

 

 

----------

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1η: Πρόκειται για την Τσιαγκάλα της κάτω γειτονιάς του χωριού. Εκεί κατοικούσαν οι Μπιλιαγκαίοι, Μερικαίοι, Σαουλαίου, Παπαζιωγαίοι, Σκριταίοι, Τρανταίοι, Γανωταίοι, Χασιωταίοι, Καλιαμπαίοι, Πινακαίοι κλπ. Κουβαλούσαμε από την τοποθεσία «Κιλιά» τον κορμό και κλαδιά του πεύκου (πριν τον πόλεμο του ΄40).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2η: Στο ερώτημα «ποιο το βαθύτερο νόημα της Τσιαγκάλας», η απάντηση δίνεται από το όλο τελετουργικό, του οποίου εξωτερικά στοιχεία είναι: φωτιά, χοροί, χαρές, τραγούδι, ξεφάντωμα. Η εσωτερική, όμως, επιθυμία του λαού κρύβεται στην αναζήτηση της «κάθαρσης», τον εξαγνισμό του εσωτερικού κόσμου, της ψυχής. Το άναμμα της φωτιάς καίει τα πάθη, αμαρτίες, κακίες. Συνεκδοχικά, λοιπόν, μετά την αποκριά, είναι χρειαζούμενη η «Καθαρή Δευτέρα».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 3η: η φωτογραφία της Τσιαγκάλας είναι παρμένη από την ανάρτησή μου 13\2\18.

 

ΚΑΤΩ ΣΚΟΤΙΝΑ (ΕΦΕΤΟΣ)


 

 Η "Πνευματική Κίνηση Σκοτίνας" ανακοινώνει ότι, για φέτος (2023) το κάψιμο της Τσιαγκάλας στην Κάτω Σκοτίνα θα γίνει κανονικά (Κυριακή Τυρινής), ώρα 18.30.



 

 

                                                                     


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου