Ιερατείο: Καλλίνικος, επίγραμμα

        

         

 

          Ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος στα μέσα του 19^ου αιώνα αφήνει στη γενέτειρά του Άνω Σκοτίνα δυο σημαντικά έργα, 1) την εκκλησία της Παναγίας που έχει πλούσια αρχαιολογική αξία και 2) το δημοτικό σχολείο, το οποίο -δυστυχώς- κατέρρευσε στη δεκαετία του 1980. Πλάι στο σχολείο έφτιαξε βρύση της οποίας το νερό μεταφέρθηκε από την πηγή «Βλαχάτη»*. Στο χώρο της βρύσης υπήρχε η ένδειξη «επίγραμμα εις την βρύσιν»**. Μεταφέρω το επίγραμμα, ως έχει, σημειώνοντας στη συνέχεια σχετική μετάφραση (βλέπε και ανάρτηση 8.12.13 της ιστοσελίδας μου):

«Πρόσιθι ύδωρ αγλαόν να πίης διαβαίνων

[Πλησίασε να πιείς δροσερό νερό, εσύ διαβάτη (που περνάς)]

 κι εγγύς ότ’ είμαι της Σχολής μη οιηθής τι ξένον.

[και μη παραξενευθείς ότι εγώ -η βρύση- βρίσκομαι δίπλα στη σχολή].

Ο ιδρυτής τοις πίνουσι το νάμα του σχολείου

[(διότι) αυτός που με κατασκεύασε (με έβαλε εδώ), ώστε αυτοί που μορφώνονται στο σχολείο],

Προσέθηκεν εις αναψυχήν και του εμού κτιρίου.

[(το έκανε) για να ανακουφίζονται (πίνοντας νερό από τη βρύση αυτή)].

Τίς, πόθε δ’ ο ανηλωκώς; Καλλίνικος την κλήσιν;

[(Λοιπόν) ποιος και από πού προέρχεται αυτός που δαπάνησε χρήματα (για το έργο αυτό); Ονομάζεται Καλλίνικος;]

Σκοτίνης γέννημα, αλλοδαπής το θρέμμα,

[Είναι γόνος, τέκνο της Σκοτίνας, που ανατράφηκε στα ξένα (σε άλλους τόπους)].

Περίδοξος καθ’ άπασαν την οικουμένην κτίσιν, [δοξάστηκε σε όλη την οικουμένη,]

Αλεξανδρείας δε φορών του Πατριάρχου στέμμα». [Καθώς φόρεσε το στέμμα του πατριάρχη Αλεξανδρείας.

----------

* Η ονομασία οφείλεται στους βλάχους μαστόρους οι οποίοι ανακάλυψαν την πηγή.

** «Το ευρεθέν αρχείον του πατριάρχου Αλεξανδρείας Καλλινίκου (1800-1889)» Ε. Κλεομβρότου, σελ. 23,

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ

1800. Γεννιέται στη Σκοτίνα.

1810. Μονάζει στην Ολυμπιώτισσα Ελασσόνας.

1830. Τοποθετείται ως Πρωτοσύγκελλος στη Μητρόπολη Σερρών.

1843. Εκλέγεται Μητροπολίτης Μυτιλήνης.

1853. Εκλέγεται Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης.

1856. Με δικά του έξοδα κτίζεται το σχολείο της Άνω Σκοτίνας.

1858. Εκλέγεται πατριάρχης Αλεξανδρείας.

1861. Παραιτείται από τον πατριαρχικό θρόνο (ασθένεια). Δραστηριοποιείται στη Μυτιλήνη.

1862. Με δαπάνες του ιδίου κτίζεται η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στη Σκοτίνα.

1889. Επέρχεται ο θάνατος.

----------

Σχεδιάγραμμα-επεξηγήσεις

  

Πλάτανος είναι η πλατεία του χωριού. Η ονομασία οφείλεται στον πελώριο υπέρ αιωνόβιο  πλάτανο.

1. η εκκλησία Κοίμηση της Θεοτόκου στα νότια της πλατείας.

2. η βρύση του πατριάρχη, η οποία ακουμπάει στον τοίχο του σχολείου. Εκεί υπήρχε το «επίγραμμα».

3. δρόμος προς Παρθένη.

4. δρόμοι προς Μοίρα, Βλαχάτη, Χασαπλιό.

5. σπίτια Καραλάτκα-Καραλή (Δημητρός, Μαρία Τράντα).

6. σπίτι Οικονομάτκου-Οικονόμου.

7. σπίτι Ντιλιγιαννάτκου (Καλαμάρας Γιαννούλης). (Εγώ θυμάμαι το σπίτι τς Αντρένινας. Η Ουρανία τ’ Αντριά-Καραλή ήταν σύζυγος του Θεοχάρη Καλαμάρα). Στα δεξιά της Αντρένινας ακουμπούσε το Πινακέικο σπίτι (Βασίλς Πινακάς). Το Πινακέικο ακουμπούσε στο Καλιαμπέικο (Γιαννούλς Καλιαμπός). Τα χώριζε μια στενή σούδα την οποία χρησιμοποιούσαμε ως κοινή τουαλετα!!!. Υπηρεσία καθαρισμού: σκρόφες-γουρούνες.  

8. καφενείο Παραμύθα.

9. δρόμος προς Μάρμαρο. 

                                Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου (δυτική πλευρά). 

                                Έργο του πατριάρχη Καλλίνικου (1862)

                                                 Ο Πλάτανος με την καμπάνα

                 Οι προσκυνητές κατακλύζουν την πλατεία στις μέρες του Πανηγυριού

                 Κάποτε στον τοίχο του σχολείου δέσποζε η βρύση του πατριάρχη. 

                 Σήμερα στο πεζούλι του Πλάτανου φαντάζει η βρύση του 

                 συλλόγου απανταχού Σκοτινιωτών "Καλλίνικος".