Δευτέρα 28 Απριλίου 2014

τραγούδι: τα Πασχαλιόγιουρτα




Πασχαλιά στη Σκοτίνα

       Στη Σκοτίνα οι πασχαλιάτικοι χοροί ανοίγουν με το τραγούδι «Πασχαλιόγιουρτα». 
Στο παλιό χωριό, δηλαδή στην Άνω Σκοτίνα («απαλνή»), ο χορός -προπολεμικά- 
στήνονταν α) το Πάσχα στον Πλάτανο (πλατεία), β) τις άλλες μέρες στην αυλή «τς 
Στύλινας» (γειτονιά της Στύλινας).
        Στην Κάτω Σκοτίνα («ακατνή) τα Πασχαλιόγιουρτα ακούγονται πανηγυρικά στο 
εξωκκλήσι «Παναϊά», την Παρασκευή της Διακαινησίμου, αμέσως μετά τη θεία 
Λειτουργία και το «Χριστός Ανέστη». Τις άλλες μέρες στον αυλόγυρο του Αγίου 
Γεωργίου. Προπολεμικά ο κόσμος χόρευε στη «Βασίλα» με κορυφαία στο τραγούδι 
τη «μανιά Μήτσινα» (Λένου ντ Ντήμ’=Ελένη του Δήμου).

       


 
 Η μανιά η Μήτσινα πρώτη στο τραγούδι, 
πρώτη στο χορό.
Στο πλάι ο άντρας της Νικολής Μήτσιος.

  

Στη συνέχεια καταγράφεται το τραγούδι, όπως 
ακριβώς  ακούγεται:                                         
                                       
                  Ν’ ήρθαν τα Πα ν’ ήρθαν τα Πασχαλιόγιουρτα*,
                  ν’ήρθαν τα Πασχαλιόγιουρτα κι οι πίσημις οι μέρις,
                  κι οι πίσιμις οι μέρις **.

                  Ν’ ήρθι ι Μάη ν’ ήρθι ι Μάης ι φίλους μας,
                  ν’ ήρθι ι Μάης ι φίλους μας, Απρίλης ι αδιρφός μας.
                  Απρίλης ι αδιρφός μας.

                  Απρίλ’, Απρίλ, α, Απρίλη μας αφόρητι,
                  Απρίλη μας αφόρητι, Μαή καταδρουσάτι ***
                  Μαή καταδρουσάτι.

Να βρέξ’ ι Απρί’ να βρέξ’ ι Απρίλης δυο βρουχές,
Να βρέξ’ ι Απρίλης δυο βρουχές
κι ι Μάης να τριτώσει, κι ι Μάης να τριτώσει.
----------
* ο κάθε στίχος τραγουδιέται πρώτα από την ομάδα των γυναικών και επαναλαμβάνεται 
από την ομάδα  των αντρών. Στην αρχή ο χρόνος είναι πολύ αργός, στις επαναλήψεις γίνεται 
σύντομος.
** στα τοπικά μας τραγούδια πρυτανεύει το γλωσσικό ιδίωμα του τόπου. Λέμε, ας πούμε: 
οι ‘πίσημις οι μέρις (επίσημες ημέρες), ι Μάιους ι φίλος μας (ο Μάης ο φίλος μας) κλπ.
 Κάθε παρεκτροπή ζημιώνει την ομορφιά της ντοπιολαλιάς.
*** αλλού παρατηρούμε παραλλαγή στη στροφή Απρίλ’ Απρίλ’ αφόρητι (αφόρητε)   
Μάη καταδρουσάτι (καταδροσάτε). Ο Ν. Πολίτης  τοποθετεί το τραγούδι στην κατηγορία 
"περιγελαστικά":
 
          Απρίλ'., Απρίλη δροσερέ και Μάη με τα λουλούδια,
          όλον τον κόσμο εγέμισες λουλούδια και λουλούδια,
          και μένα βαρυφόρτωσες την άσκημη γυναίκα... 
 
Σημείωση: Για πρώτη φορά στα χρονικά του πανηγυριού της Σκοτίνας έγινε φέτος (2014) 
αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Αϊ-Γιώργη, ενοριακό ναό του χωριού.
 
Oνόματα χορευτριών, από αριστερά: 1. Αναστασία (Τασιώ) Αγγέλη-Μητσιάνη, 2. Καλούδα Γκάρα-Βλέτση, 3. Ελευθερία Μάνου-Μαντά, 4. Βαγγελιώ Τσινιάνη-Καρκαφίρη (Τσαρούφη), 5. Καλλιόπη Κοκράνη (τς Αντρουνίκς=της Ανδρονίκης κόρη)- Στύλου, 6. Τασούλα Δάμπλια-Στύλου (Τσιακμάκη), 7. Παρασκευώ (Πατσιώ) Κοτσιβού-Στύλου.                                                                                               








Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου