Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016

Τραγούδι: «ι Κουσταντίνους ι μικρός»





       Στιγμές ευθυμίας μας φέρνει στο νου «ι Κουσταντίνους ι μικρός». Το τραγουδάνε, συνήθως, κατά την μεταπασχαλινή περίοδο. Το συναντούμε σε διάφορες παραλλαγές, ανάλογα με την περιοχή. Περισσότερο το ακούμε στα νησιά του Αιγαίου, στη Θράκη και Μακεδονία. Μας θυμίζουν πολεμικά κατορθώματα (ακριτικά άσματα), χαρές του γάμου, αρραβωνιάσματα, πανηγυρικές εκδηλώσεις. Στη Γκιουμουλτζίνα* της Θράκης, λογουχάρη, ακούμε το τραγούδι με τίτλο «ι Κουσταντής»:

                         “Ι Κουσταντής ι λιό μικρός**, του άξιου παλληκάρι,
                         τουν πρώτου χρόνου στου σπαθί, του δεύτιρου δουξάρι,
                         τουν τρίτουνι καυκήστηκε «κανένα δε φοβούμι,
                         μηδέ τούρκου, μηδέ ρουμνιό, ούδι τουν βασιλέα..." (Ν. Γ. Πολίτης).

          Στη Σκοτίνα Πιερίας «ι Κουσταντίνους ι μικρός» φαίνεται να έχει κάποια ομοιότητα με τον «Κουσταντή» της Θράκης. Στο χρώμα και ύφος της μουσικής συγγενεύει πολύ με εκείνο των 
 νησιών του Αιγαίου. Αυτό δείχνει, πως στα παλιότερα χρόνια η Σκοτίνα είχε μεγάλη επικοινωνία με τους νησιώτες. Αυτοί φέρνανε εμπορεύματα και άραζαν τα καράβια στην παραλία του χωριού. Έτσι, εξηγείται το γεγονός, ότι στα πανηγύρια του τόπου σπάνια βλέπουμε τσάμικο ή ηπειρώτικο χορό.
          Σημειώνω τους στίχους του τραγουδιού, όπως το λεν στη Σκοτίνα:;


                           Ι Κου ,μωρέ,  ν’ ι Κουσταντίνους ι μικρός (2)
                           ι μικρουχαϊδημένους (2).

Μικρόν, μωρέ, μικρόν τουν έχ’ η μάνα του
μικρόν κι η αδιρφή του.

Μικρόν τουν αρραβώνιασαν
μικρή βασιλοϊπούλα.

Κι ακάλιασαν τα 99 χουριά
τα δέκα βιλιέτια,
μα του “Χριστός Ανέστη-”
τα δέκα βιλιέτια.

Μα του “Χριστός Ανέστη”,
ακάλιασαν κι τουν Τούρναβο
κι τη μισή τη Λάρσα.

“Μα το “Χριστός Ανέστη”
ακάλιασαν και τα Φέρσιλα
κι βγήκι αντρουπιασμένους,
Μα το “Χριστός Ανέστη”.
----------
* Γκιουμουλτζίνα: έδρα τουρκ. διοίκησης ώς το 1912 (Κομοτηνή).
** λιό μικρός: έτσι λέγεται στα ακριτικά άσματα ο Μικροκωσταντίνος.
----------
Σημείωση: το τραγούδι μου θυμίζει τα χοροστάσια του χωριού (προπολεμικά χρόνια), όπου στο ξεφάντωμα την πρωτιά είχε «ι Κουσταντίνους ι μικρός». Στη απαλνή -Άνω- Σκοτίνα ο κόσμος χόρευε α) στον «Πλάτανο» -πλατεία- και β) στην αυλή «τς Στύλινας». Στην ακατνή -Κάτω- Σκοτίνα τα κυριότερα «χροστάσια» βρισκότανε α) στο Κοτσέκι (πλατεία), β) «στουν Αγιώρ» (περίβολος του ναού) και γ) στο πλάτωμα «τζ Βασίλας» (απάνω γειτονιά).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου