Σάββατο 17 Ιουνίου 2023

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ: ΤΡΕΛΟΚΟΡΙΤΣΟ


 

ΣΚΟΤΙΝΑ: ΤΡΕΛΟΚΟΡΙΤΣΟ, "Ερωτικό τραγούδι του διδασκά

λου Ηλία". Λόγια του αείμνηστου Γιαννούλη Δάμπλια. Άνω Σκοτίνα.

 

 

 

   

 Ιωάνης Δάμπλιας του Αθανασίου (1887-1950)

 Κατείχε τρεις τέχνες: βιολιτζής, ράφτης και σιδηράς.

 

       

 

 

         Από παλιό σημειωματάριο του Γιαννούλη Δάμπλια, (παππού του γράφοντος), επιλέγω ερωτικό τραγούδι που φέρει τον τίτλο «ΤΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΗΛΙΑ».

Πρόκειται για τραγούδι που έγραψε ο δάσκαλος Ηλίας Χατζηχαμπέρης. Αυτός υπηρέτησε στην Άνω Σκοτίνα στις αρχές του 20ού αιώνα.

Συμπατριώτης μου, σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία,  υποστηρίζει: «ο δάσκαλος ήταν Πουρλιώτς. Η γυναίκα του Μαριγώ είχε από τη Σκοτίνα φλέβα».

 

Το τραγούδι ΤΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΗΛΙΑ

 

Αχ, τι θα γενώ που έκλαψα ο δυστυχής

       με το τρελοκόριτσο

       και πεισματάρικο.

 

       Και το δικό σου πείσμα

       μ’ έρριξε φωτιά μέσ’ στην καρδιά

       και μου επλήγωσε ολότιλα,

       μικρό ζαλιάρικο.

 

       Τι απιλπισιά μου κάμει όταν θυμηθώ,

       κάναν δεν έχου να του πω,

       καλέ ζαλιάρικο.

 

       Και τα δικά σου λόγια

       μ’ άναψαν φωτιά μέσ’ στην καρδιά

       και μου επλήγωσε ολότιλα,

       μικρό ζαλιάρικο.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗΠερισσότερα για τους παλιούς δασκάλους της Σκοτίνας βλέπε ανάρτησή μου της 19.9.16. Εκεί παρατηρούμε ότι του δασκάλου Ηλία προηγείται ο Δημήτριος Τομαράς  (*) και ακολουθεί ο Αθανάσιος Βλέτσης (1889-1982. 

 

                       ( *) αργότερα ιερέας και θύμα των Γερμανών στον Χορτιάτη (βλέπε        φωτοτυπία που ακολουθεί).

 

                                 (πηγή: Κ. Βοβολίνης. Η Εκκλησία εις τον αγώνα της ελευθερίας..."

Πέμπτη 1 Ιουνίου 2023

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: κατατακτήριες εξετάσεις του 1947


Α. ΓΕΝΙΚΑ: Στις 13 Αυγούστου 1947 η Μόρνα «μετακινήθηκε» αναγκαστικά (λόγω

 


Εμφυλίου) στην Περίσταση Πιερίας. Το δημοτικό σχολείο του χωριού γέμισε από πρόσφυγες. Οι κατατακτήριες εξετάσεις έπρεπε να διεξαχθούν εκτός σχολείου, στην περιοχή «Αλώνια». Τα «Αλώνια ήταν μια μπαΐρα έξω από το χωριό προς την πλευρά του σιδηροδρομικού σταθμού Κατερίνης. Δάσκαλοι ήταν οι: Κώστας Μοσχίδης, Φώτης Μέλιος και Κατίνα Κουζώνη (αργότερα προστέθηκε ο Ιω. Πάππας). Δικαίωμα υποψηφίων είχαν και οι αδερφοί Καλιαμπού: Θανάσης ετών 10. Ελένη ετών 15,  Γιάννης ετών 12.

Με την έναρξη του σχολικού έτους η δασκάλα Κατίνα Κουζώνη μας συγκεντρώνει στα «Αλώνια». Εκεί όλοι οι μαθητές καθίσαμε οκλαδόν.

Β. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 

          1ος εξετάζεται ο Θανάσης. 

        Δασκάλα: παιδί μου πού γεννήθηκες;

-στη Σκοτίνα, αλλά έζησα λίγο και στη Μόρνα.

-που πήγες σχολείο;

-Κάμπθινά (πουθενά).

-σε γράφω στην πρώτη τάξη.

2η εξετάζεται η Ελένη: 

 Δασκάλα: Παιδί μου, εσύ πήγες σχολείο;
Ελένη: Ι πατέρας μ’ είνι παπάς στη Μόρνα από το 1945. Δυο χρόνια είχαμε δασκάλα ανταρτίνα, την Ευανθία. Αυτή μας έμαθε γράμματα». 

-Σε γράφω στην τετάρτη τάξη.

3ος εξετάζεται ο Γιάννης: 

δασκάλα: παιδί μου, έχεις χαρτιά του σχολείου; Γιάννης:  

-Ιγώ ήμαν στ΄ Σκουτίνα. Βουσκούσα γίδια.

-Θα γραφτείς στην πρώτη τάξη.

-Κυρία, γιατί ν’ αδιρφή μ’ ν’ έγραψις ζ ντιτάρτ; (Γιατί την αδερφή μου την έγραψες στην τετάρτη τάξη).

-Η αδερφή σου είχε δασκάλα στη Μόρνα, ενώ εσύ στη Σκοτίνα είχες γίδια.

Γιάννης: Ιμένα μ’ έμαθαν οι τζιουμπανοί να διαβάζου. Ι Γιάντζ ι Ντήμους μ΄ έμαθι να διαβάζου τ΄ Σύναψη. Ξέρου κι Αριθμητική. Ι Κακάλς τ’ Μητού μ’ έμαθι πρόσθιση κι αφαίριση. Ι Χρήστους τ’ Μάν’ πολλαπλασιασμό και διαίριση. Ξέρου κι ένα πίμα». (Μου μάθανε οι βοσκοί να διαβάζω. Ο τσοπάνης Γιάννης Δήμος μου έμαθε να διαβάζω την ιερά Σύναψη. Τα καταφέρνω στην Αριθμητική. Ο Θεοχάρης Μητός μου έμαθε πρόσθεση και αφαίρεση. Ο Χρήστος Μάνος πολλαπλασιασμό και διαίρεση. Ξέρω απέξω και ένα ποίημα).

-Πες το.

-«Βγαίν’ η βαρκούλα του ψαρά από το περιγιάλι…».

-Μπράβο, παιδί μου, γράφεσαι στην Τετάρτη τάξη, όπως κι ο Γιώργος Βαϊτσόπουλος, Κώστας Αλεξόπουλος, Χαρίλαος Παλιαρούτας, Κούλα Καλιακού, Βαγγέλης Παπαθεοδώρου, Χρήστος Κατσίνας, Γιάννης Κουτσουμπέας και άλλοι.

----------

Σημείωση 1η. η παρούσα ανάρτηση αφιερώνεται στη δασκάλα μου Κατίνα Κουζώνη.

Σημείωση 2η. τις καλύτερες ευχές στα παιδιά που συμμετέχουν στις Πανελλαδικές του 2023.

Σημείωση 3η. Περισσότερα βλέπε ανάρτηση 25.11.19.